Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ ΓΙΟΜ ΚΙΠΠΟΥΡ
(ΝΟΤΙΟ ΜΕΤΩΠΟ)
6-25 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1973
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Οι ταπεινωμένοι Άραβες, κυρίως η Αίγυπτος και η Συρία επιθυμούσαν διακαώς να μεταβάλλουν το δυσμενές για τα συμφέροντα τους status στη περιοχή. Ο αιφνίδιος θάνατος από καρδιακό επεισόδιο του προέδρου της Αιγύπτου Gamal Adbel Nasser στις 28 Σεπτεμβρίου 1970 και η διαδοχή του από τον επίσης φιλόδοξο στρατιωτικό και αντιπρόεδρο Anwar El-Saddat επιτάχυνε τις εξελίξεις. Ο νέος πρόεδρος της πολυπληθέστερης αραβικής χώρας ήθελε να αποδείξει στους Αιγυπτίους αλλά και στον υπόλοιπο Αραβικό κόσμο πως έχει τις ικανότητες αλλά και το σθένος να ηγηθεί της μεγάλης προσπάθειας να εκδιωχθεί το Εβραϊκό κράτος από τη χερσόνησο του Σινά.
Στο βόρειο μέτωπο, η Συρία βρισκόταν σε χειρότερη μοίρα γεωστρατηγικά από
την Αίγυπτο στο νότιο. Ενώ η Αίγυπτος είχε τη διώρυγα του Σουέζ να τη προστατεύει από τυχόν επιθετικές κινήσεις του Ισραήλ, η Δαμασκός με την απώλεια των υψιπέδων του Γκολάν ήταν ουσιαστικά εκτεθειμένη καθώς μετά τα υψώματα δεν υπάρχει άλλο γεωγραφικό "εμπόδιο" μεταξύ των δύο κρατών. Ο ηγέτης της Συρίας Hafez Al-Assad επιθυμούσε όσο τίποτε άλλο την επανάκτηση του Γκολάν για τη στρατηγική ασφάλεια της χώρας του αλλά και για να έχει το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθούσαν.
Τόσο ο Σαντάτ όσο και ο Ασάντ ήταν ρεαλιστές πολιτικοί και ήξεραν πως οι ΗΠΑ δεν θα επέτρεπαν την ολοκληρωτική τους νίκη και αφανισμό του Ισραήλ. Ήθελαν απλώς μια τακτική νίκη για γεωπολιτικά, γεωστρατηγικά και οικονομικά ωφέλη μετά την επιβολή της εκεχειρίας από τα Η.Ε. Σε αυτό το άρθρο θα μελετήσουμε το Νότιο Μέτωπο (Αίγυπτος εναντίον Ισραήλ) καθώς εκεί υπήρχαν οι μεγάλες διακυμάνσεις του πολέμου. Μέσα σε λίγες μέρες, ο επερχόμενος θρίαμβος των Αράβων μετατράπηκε σε ακόμη μία ντροπιαστική ήττα!
Το στρατηγικό δόγμα του Ισραήλ βασιζόταν επάνω στη τακτική επιλογή του προληπτικού χτυπήματος (pre-emptive strike). Αυτή ήταν η πετυχημένη συνταγή του πολέμου των Έξι Ημερών και βασιζόταν επάνω στη πεποίθηση πως
Η ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ
Η ΔΙΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΩΡΥΓΑΣ
οι μυστικές Υπηρεσίες του Εβραϊκού κράτους θα μπορούσαν να γνωρίζουν για ενδεχόμενη επίθεση των Αράβων 48 ώρες πριν αυτή πραγματοποιηθεί. Το πρωί του Γιομ Κιππούρ (έναρξη του ιερού μήνα της Ιουδαϊκής πίστης) η πρωθυπουργός του Ισραήλ Γκόλντα Μέιερ κάλεσε τον Υπουργό Άμυνας, και ήρωα των προηγούμενων πολέμων, Μοσέ Νταγιάν και τον στρατηγό Δαβίδ Ελαζάρ στο γραφείο της για επείγουσα σύσκεψη καθώς η Αίγυπτος και η Συρία τις προηγούμενες βδομάδες ετοιμαζόταν πυρετωδώς για πόλεμο μαζεύοντας εκατοντάδες άρματα και χιλιάδες στρατιώτες στα σύνορα. Ο Νταγιάν υποστήριξε πως δεν υπάρχει περίπτωση επιθετικής ενέργειας από πλευράς των Αράβων ενώ ο Ελαζάρ προσπαθούσε να πείσει τη πρωθυπουργό
για άμεσο χτύπημα κατά της Συρίας.
Οι Ισραηλίτες με ρεαλισμό ήθελαν να αποφύγουν πάση θυσία των διμέτωπο αγώνα κατά των δύο θανάσιμων αντιπάλων τους. Το ενδεχόμενο να δοθεί ένα καίριο πλήγμα στη Συρία ήταν δελεαστικό. Η Αίγυπτος δεν θα ξεκινούσε καμία εισβολή στο Σινά χωρίς τον αντιπερισπασμό στον Βορρά καθώς τα αστικά κέντρα του Ισραήλ είναι εγγύτερα στη Συρία και οι Ε.Δ του θα έδιναν το βάρος των επιχειρήσεων στα υψίπεδα του Γκολάν. Η πρωθυπουργός αποφάσισε τελικά να μη πραγματοποιήσει την επίθεση περισσότερο για διπλωματικούς παρά για στρατιωτικούς λόγους. Φοβόταν την διεθνή απομόνωση του Ισραήλ σε περίπτωση προληπτικού χτυπήματος που θα οδηγούσε σε μεγάλες ελλείψεις τόσο πυρομαχικών και χρημάτων, όσο και συμμαχιών που θα ήταν απαραίτητες στο μέλλον για την επιβίωση της χώρας της. Ενημέρωσε τον πρέσβη των ΗΠΑ στο Ισραήλ μετά από δύο ώρες για την απόφαση της και αυτός με τη σειρά του τον προϊστάμενο του ΥΠΕΞ Χένρι Κίσιντζερ. Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ ζήτησε από τους Σοβιετικούς να αποτρέψουν ενδεχόμενη αραβική επίθεση για να αποκλιμακωθεί η ένταση. Η Μέιερ πάντως δέχθηκε τη πρόταση του στρατηγού Ελαζάρ για κινητοποίηση της αεροπορίας καθώς και τεσσάρων τεθωρακισμένων μεραρχιών συνολικής δύναμης 120 χιλιάδων αντρών.
Οι Ισραηλίτες με ρεαλισμό ήθελαν να αποφύγουν πάση θυσία των διμέτωπο αγώνα κατά των δύο θανάσιμων αντιπάλων τους. Το ενδεχόμενο να δοθεί ένα καίριο πλήγμα στη Συρία ήταν δελεαστικό. Η Αίγυπτος δεν θα ξεκινούσε καμία εισβολή στο Σινά χωρίς τον αντιπερισπασμό στον Βορρά καθώς τα αστικά κέντρα του Ισραήλ είναι εγγύτερα στη Συρία και οι Ε.Δ του θα έδιναν το βάρος των επιχειρήσεων στα υψίπεδα του Γκολάν. Η πρωθυπουργός αποφάσισε τελικά να μη πραγματοποιήσει την επίθεση περισσότερο για διπλωματικούς παρά για στρατιωτικούς λόγους. Φοβόταν την διεθνή απομόνωση του Ισραήλ σε περίπτωση προληπτικού χτυπήματος που θα οδηγούσε σε μεγάλες ελλείψεις τόσο πυρομαχικών και χρημάτων, όσο και συμμαχιών που θα ήταν απαραίτητες στο μέλλον για την επιβίωση της χώρας της. Ενημέρωσε τον πρέσβη των ΗΠΑ στο Ισραήλ μετά από δύο ώρες για την απόφαση της και αυτός με τη σειρά του τον προϊστάμενο του ΥΠΕΞ Χένρι Κίσιντζερ. Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ ζήτησε από τους Σοβιετικούς να αποτρέψουν ενδεχόμενη αραβική επίθεση για να αποκλιμακωθεί η ένταση. Η Μέιερ πάντως δέχθηκε τη πρόταση του στρατηγού Ελαζάρ για κινητοποίηση της αεροπορίας καθώς και τεσσάρων τεθωρακισμένων μεραρχιών συνολικής δύναμης 120 χιλιάδων αντρών.
Τελικά οι περίφημες μυστικές Υπηρεσίες του Ισραήλ απέτυχαν παταγωδώς καθώς μόλις τέσσερις ώρες μετά τη λήξη της συνάντησης στα γραφεία της πρωθυπουργούς ξεκίνησε η επίθεση της Αιγύπτου στηχερσόνησο του Σινά. Το πρώτο μεγάλο εμπόδιο αποτελούσε η διώρυγα του Σουέζ η οποία είχε καταληφθεί από τους Ισραηλινούς το '67. Μετά τη κατάληψη στήθηκε ένα δίκτυο 16 οχυρών κατά μήκος της Διώρυγας. Μόλις 450 άντρες στελέχωναν τα οχυρά υποστηριζόμενοι από 290 άρματα μάχης που ήταν χωρισμένα σε τρεις τεθωρακισμένες ταξιαρχίες. Μόνο η μία από αυτές βρισκότανε κοντά στο θέατρο των επιχειρήσεων κατά τις πρώτες ώρες της επίθεσης. Η γραμμή άμυνας (Bar-Lev) ήταν εντός της εμβέλειας των προσφάτως αποκτηθέντων αντιαεροπορικών πυραύλων της Αιγύπτου, που έχοντας την οδυνηρή εμπειρία του προηγουμένου πολέμου και τη συντριβή λόγω της αεροπορικής υπεροχής των Ισραηλινών, προμηθεύτηκε Σοβιετικούς SAM (Surface to Air Missiles) για τους οποίους δεν υπήρχε αντίμετρο εκείνη την εποχή. Έτσι το Ισραήλ αποφάσισε να αφήσει τους αντιπάλους του να κάνουν τη πρώτη κίνηση περιμένοντας να κάνουν το τακτικό λάθος και να προελάσουν εκτός της αντιαεροπορικής τους ομπρέλας.
Οι Αιγύπτιοι είχαν αναπτύξει εκατό χιλιάδες άντρες, 1350 άρματα μάχης και δύο χιλιάδες πυροβόλα διαφόρων διαμετρημάτων. Η επικράτηση τους έναντι των οχυρών ήταν δεδομένη. Το ζητούμενο ήταν η γρήγορη διαπεραίωση μεγάλου αριθμού αρμάτων μάχης καθώς και αρκετών στρατιωτών των μονάδων αντι-τανκ για να αναχαιτίσουν την αναμενόμενη ισραηλινή αντεπίθεση. Οι Ισραηλίτες είχαν καταφύγει σε ένα έξυπνο τέχνασμα για να εμποδίσουν αυτό το ενδεχόμενο. Τοποθέτησαν μια τσιμεντένια βάση
σε όλο το μήκος της ανατολικής όχθης της διώρυγας στο ύψος του νερού και με βάση αυτή τη βάση ύψωσαν αμμόλοφο ύψους 18 μέτρων, με εξήντα μοίρες κλίση σε όλο το μήκος του Σουέζ! Το μηχανικό του Αιγυπτιακού στρατού κλήθηκε να λύσει αυτό τον γρίφο. Μετά από πειραματισμούς με εκρηκτικά και μπουλντόζες, επιλέχθηκε η πρόταση ενός υπαξιωματικού που συνέστησε τη χρήση εκτοξευτήρων νερού για τη διάβρωση των αμμόλοφων.
Η Αιγυπτιακή αεροπορία πραγματοποίησε τολμηρές επιδρομές κατά τριών αεροδρομίων του Ισραήλ με μερική επιτυχία, καθώς και συστοιχιών αντιαεροπορικών πυραύλων HAWK και διοικητικών κέντρων. Ταυτόχρονα ξεκίνησε και η επίθεση στη διώρυγα με μπαράζ βολών του πυροβολικού διάρκειας 53 λεπτών εναντίον της γραμμής Bar-Lev και θέσεων
του Ισραηλινού στρατού όπισθεν αυτής. Ύστερα ξεκίνησε η προσπάθεια διάβασης του Σουέζ από πέντε διαφορετικά σημεία σε δώδεκα κύματα. Παρά τη σθεναρή αντίσταση και τις προσπάθειες της Ισραηλινής αεροπορίας, μέσα σε έξι ώρες οι Αιγύπτιοι είχαν καταλάβει τα 15 από τα 16 οχυρά της συνοριογραμμής. Το μόνο που αντιστάθηκε και παρέμεινε στον έλεγχο του Ισραήλ ήταν το οχυρό "Βουδαπέστη" που ήταν το πιο κοντινό στη Μεσόγειο Θάλασσα. Μέσα σε έξι ώρες από την αρχική επίθεση του πεζικού, στις 20.30 ξεκίνησε η διαπεραίωση των αρμάτων μάχης της Αιγύπτου ένας μικρός
άθλος τόσο της διοικητικής μέριμνας όσο και της μηχανικής υποστήριξης του στρατού. Οι Άραβες είχαν διδαχθεί πολλά σε μικρό χρονικό διάστημα!
Το μόνο μελανό σημείο ήταν η αποστολή ομάδων των ειδικών δυνάμεων βαθιά μέσα στη χερσόνησο του Σινά μέσω μεταφορικών ελικοπτέρων. Ο σκοπός της αποστολής ήταν να τοποθετηθούν κομάντος σε στενωπούς και περάσματα εμποδίζοντας και καθυστερώντας τις Ισραηλινές ενισχύσεις στο μέτωπο. Η ιδέα δεν ήταν άσχημη καθώς η έρημος του Σινά είναι ιδανικός τόπος για τέτοιου είδους επιχειρήσεις. Έτσι εξάλλου είχε επιτευχθεί και η πρώτη μεγάλη νίκη του Ισραήλ έναντι της Αιγύπτου στον πόλεμο του 1956 με τη ρίψη της ειδικής μονάδα αλεξιπτωτιστών του στρατηγού Dayan στο πέρασμα MITLA. Το αποτέλεσμα όμως ήταν καταστροφικό. Περίπου είκοσι Αιγυπτιακά ελικόπτερα καταρρίφθηκαν στερώντας από τον στρατό από τις πιο επίλεκτες μονάδες του. Όσοι καταδρομείς γλίτωσαν πολέμησαν υποδειγματικά προκαλώντας τον θαυμασμό αλλά και τον φόβο στους Ισραηλινούς αλλά δεν ήταν αρκετοί...
Το μόνο μελανό σημείο ήταν η αποστολή ομάδων των ειδικών δυνάμεων βαθιά μέσα στη χερσόνησο του Σινά μέσω μεταφορικών ελικοπτέρων. Ο σκοπός της αποστολής ήταν να τοποθετηθούν κομάντος σε στενωπούς και περάσματα εμποδίζοντας και καθυστερώντας τις Ισραηλινές ενισχύσεις στο μέτωπο. Η ιδέα δεν ήταν άσχημη καθώς η έρημος του Σινά είναι ιδανικός τόπος για τέτοιου είδους επιχειρήσεις. Έτσι εξάλλου είχε επιτευχθεί και η πρώτη μεγάλη νίκη του Ισραήλ έναντι της Αιγύπτου στον πόλεμο του 1956 με τη ρίψη της ειδικής μονάδα αλεξιπτωτιστών του στρατηγού Dayan στο πέρασμα MITLA. Το αποτέλεσμα όμως ήταν καταστροφικό. Περίπου είκοσι Αιγυπτιακά ελικόπτερα καταρρίφθηκαν στερώντας από τον στρατό από τις πιο επίλεκτες μονάδες του. Όσοι καταδρομείς γλίτωσαν πολέμησαν υποδειγματικά προκαλώντας τον θαυμασμό αλλά και τον φόβο στους Ισραηλινούς αλλά δεν ήταν αρκετοί...
ΑΡΜΑΤΟΜΑΧΙΕΣ
Η πρώτη βιαστική αντεπίθεση των Ισραηλινών (8 Οκτωβρίου) με 183 άρματα μάχης έγινε κατά της πόλης Ισμαΐλγια όπου το Αιγυπτιακό πεζικό μέσα σε ορύγματα χρησιμοποίησε αποτελεσματικά τα νέα αντί-τανκ όπλα του. Αμέσως μετά την αναχαίτιση της αντεπίθεσης, οι Αιγύπτιοι προωθήθηκαν εκ νέου καταλαμβάνοντας νέα στρατηγικά σημεία όλο βαθύτερα μέσα στο Σινά. Η προέλαση όμως των Αράβων σταμάτησε από την 143η τεθωρακισμένη μεραρχία του στρατηγού Αριέλ Σαρόν. Η κατάσταση περιήλθε σε αδιέξοδο καθώς οι μεν Αιγύπτιοι δεν ήθελαν να αφήσουν την κάλυψη που παρείχε η αντιαεροπορική τους άμυνα (με εξαίρεση μια μικρής κλίμακας επιθετικής ενέργειας της 1ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας της Αιγύπτου που δέχθηκε σφοδρή επίθεση από την αντίπαλη αεροπορία, οι δε Ισραηλινοί ήταν πιο απασχολημένοι με τη Συρία και το βόρειο μέτωπο. Εδώ είναι το σημείο που ίσως κρίθηκε ο πόλεμος αλλά με αυτό θα ασχοληθούμε αργότερα...
Οι Αιγύπτιοι αποφάσισαν να κρατήσουν στάση "στρατηγικής άμυνας" κάτι που βόλευε ιδιαίτερα το Ισραήλ. Το Γενικό Επιτελείο διέταξε την ουδετεροποίηση της Συρίας πρώτα και μετά την ενασχόληση με την Αίγυπτο μόλις δινόταν η ευκαιρία. Περίμεναν το πρώτο μεγάλο λάθος των Αιγυπτίων σε αυτό τον πόλεμο. Η ευκαιρία που περίμεναν οι Ισραηλινοί δεν άργησε να έρθει. Στις 14 του μηνός η 2η και η 3η Αιγυπτιακές στρατιές διετάχθησαν να επιτεθούν με χίλια άρματα μάχης εναντίον των Ισραηλινών εκτός εμβέλειας της αντιαεροπορικής τους άμυνας. Πέντε μεραρχίες πεζικού έμειναν στα μετόπισθεν να φυλάνε τα πολύτιμα προγεφυρώματα. Αυτό δεν ήταν και το μόνο μειονέκτημα για τους Αιγυπτίους πλέον. Η Συρία είχε περάσει στην άμυνα και το Ισραήλ πρόλαβε και έκανε μεταφορά σημαντικών δυνάμεων στο Σινά καθώς αριθμούσε πλέον 750 άρματα και με την αεροπορία να μπορεί να κάνει τη διαφορά στην αναμέτρηση.
Ο Αιγύπτιος στρατηγός Shazly ήταν απρόθυμος να πραγματοποιήσει την επίθεση καθώς γνώριζε καλά τη δύσκολη πλέον κατάσταση με τη διαφαινόμενη συντριβή της Συρίας αλλά η γνώμη του δεν εισακούστηκε από τον ΓΕΕΘΑ Ismail και τον πρόεδρο Σαντάτ. Οι Ισραηλινοί κομάντος επιτέθηκαν με επιτυχία σε κέντρα επικοινωνιών του Αιγυπτιακού στρατού διαταράσσοντας έτσι τη τάξη της προέλασης καθώς και της μάχης. Η επίθεση ξεκίνησε με εκτεταμένη προπαρασκευή πυροβολικού και επίθεση μηχανοκίνητες και τεθωρακισμένες μονάδες. Η αεροπορίες συγκρούστηκαν σφοδρά καθώς τα Αιγυπτιακά αεροσκάφη ήταν επιφορτισμένα με την κάλυψη από αέρος της επίθεσης. Η επιχείρηση όμως κατέληξε σε φιάσκο. Περισσότερα από 250 Αιγυπτιακά τανκς καταστράφηκαν με μόλις σαράντα απώλειες των Ισραηλινών, εκ των οποίων τα περισσότερα επισκευάστηκαν και συνέχισαν να πολεμούν! Ήταν η σειρά του Ισραήλ να επιτεθεί.
ΙΣΡΑΗΛΙΝΗ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ
Ο Σαρόν ζήτησε να συνεχίσει τη προέλαση δυτικά αλλά το αίτημα του απορρίφθηκε। Οι επιτελάρχες Bar-Lev και Elazar ήθελαν πρώτα να "καθαρίσουν" την ανατολική όχθη της διώρυγας και μετά να ασχοληθούν με τη δυτική। Για τρεις μέρες διεξήχθησαν σκληρές μάχες χωρίς να επιτευχθεί καμία ουσιαστική νίκη για καμία από τις δύο πλευρές. Οι Αιγύπτιοι όμως δε μπόρεσαν να αντιληφθούν το
μέγεθος του ρήγματος ανάμεσα στις δύο στρατιές τους. Ο στρατηγός Shazly έστειλε δύο τεθωρακισμένες μεραρχίες (η μία μάλιστα εξοπλισμένη με τα νέα Σοβιετικά άρματα μάχης Τ-62)να επιτεθούν στο προγεφύρωμα των Ισραηλινών αλλά οι επικεφαλής τους απέτυχαν να δώσουν ένα συνδυασμένο χτύπημα και έτσι οι αντεπίθεση απέτυχε παταγωδώς.
Στις 18 του μηνός οι Σοβιετικοί προμήθευσαν τον Σαντάτ με δορυφορικές φωτογραφίες δίνοντας του λεπτομερείς πληροφορίες της δύσκολης κατάστασης στην οποία είχε περιέλθει। Οι εικόνες του δορυφόρου σκόρπισαν τον τρόμο στο Αιγυπτιακό Γενικό Επιτελείο και ο στρατηγός Ghazly συνέστησε στον πρόεδρο του την απόσυρση όλων των μονάδων ανατολικά της Διώρυγας για να αποφύγει τη περικύκλωση ολόκληρης της 3ης Στρατιάς. Ο Σαντάτ οργίστηκε με τη πρόταση του στρατηγού του και τον απείλησε με στρατοδικείο.
Οι τρεις Ισραηλινές μεραρχίες συνέχισαν τη προέλαση τους βαθιά μέσα στην Αφρικανική πλέον ήπειρο με αρκετή επιτυχία. Οι στρατιώτες του Σαρόν έφτασαν περίπου 10 χιλιόμετρα από τη πόλη της Ισμαΐλγια όπου συνάντησαν σθεναρή αντίσταση και αναγκάστηκαν να σταματήσουν για να αναδιοργανωθούν. Η μεραρχία του Αντάν προωθήθηκε νότια και έφτασε κοντά στη πόλη του Σουέζ απειλώντας την ίδια την ύπαρξη της 3ης Αιγυπτιακής Στρατιάς, ενώ ο σχηματισμός του Μάγκεν προέλασε δυτικά και έφτασε έξω από τη πόλη Adabiya κοντά στο Κάιρο.
Οι καταιγιστικές αυτές εξελίξεις έφεραν διπλωματική πρωτοβουλία εκ μέρους των Ηνωμένων Εθνών αλλά ήταν κυρίως αποτέλεσμα έντονων διαβουλεύσεων μεταξύ των Αμερικανών και των Σοβιετικών. Στις 22 του μηνός αποφασίστηκε εκεχειρία αλλά αυτή αποδείχθηκε προβληματική καθώς είχε πέσει ήδη το σκοτάδι και οι γραμμές μεταξύ των δύο στρατών δεν ήταν ξεκάθαρες. Το Ισραήλ είχε τρεις μεραρχίες διασκορπισμένες μέσα στην Αίγυπτο καταλαμβάνοντας 1.200 τ.χμ εδάφους και η Αίγυπτος είχε ολόκληρη τη 3η Στρατιά στο Σινά έχοντας υπό τον έλεγχο της 1.600 τ.χμ μέσα στη χερσόνησο του Σινά με εβδομήντα περίπου χιλιάδες άντρες και 720 άρματα μάχης.
Στη προσπάθεια να αναδιοργανωθούν και να απεμπλακούν οι στρατοί μεταξύ τους ξέσπασαν μεμονωμένα επεισόδια. Ο στρατηγός Σαρόν δεν έχασε ευκαιρία και ζήτησε την άδεια του Νταγιάν να συνεχίσει τη προέλαση καθώς, μετά την απώλεια εννιά Ισραηλινών αρμάτων, ήταν φανερό πως δεν υπήρχε καμιά εκεχειρία! Οι Ισραηλινοί κατάφεραν με μια δυναμική προώθηση να φτάσουν στον δρόμο που ενώνει τη πόλη του Σουέζ με τη πρωτεύουσα Κάιρο, πετυχαίνοντας τον ουσιαστικό τους στόχο της κύκλωσης των πέραν της Διώρυγας δυνάμεων της Αιγύπτου. Η τελευταία σύγκρουση του πολέμου αφορούσε τον έλεγχο της πόλης του Σουέζ την οποία οι Ισραηλίτες προσπάθησαν να καταλάβουν. Οι Αιγύπτιοι στρατιώτες αλλά και οι πολίτες του Σουέζ υπερασπίστηκαν την πόλη με γενναιότητα και κατάφεραν να απωθήσουν τους επιτιθέμενους προκαλώντας τους μάλιστα μεγάλες απώλειες.
Νέα διπλωματική προσπάθεια ξεκίνησε κυρίως από τις ΗΠΑ, ο ΥΠΕΞ των οποίων Κίσιντζερ είδε μια λαμπρή ευκαιρία να προσαρτήσει την Αίγυπτο στο άρμα της Δύσης, μακριά από την αγκαλιά της ΕΣΣΔ. Έπεισε το Ισραήλ να μην επιτεθεί στη περικυκλωμένη Αιγυπτιακή Στρατιά εντός του Σινά, καταδεικνύοντας σε όλο τον Αραβικό κόσμο πως είχε ανάγκη τη ¨καλή θέληση" της Αμερικής!
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Αρκετοί στρατιωτικοί υποστήριξαν στο παρελθόν πως το Ισραήλ δεν θα μπορούσε να κρατήσει τα προγεφυρώματα του δυτικά της Διώρυγας του Σουέζ αν η Αίγυπτος εξαπέλυε μια συντονισμένη και αποφασιστική αντεπίθεση κατά των προωθημένων μονάδων του. Η Ιστορία όμως δε γράφεται με υποθέσεις αλλά με γεγονότα που μένουν ανεξίτηλα γραμμένα στη μνήμη όσων τα έζησαν! Τα γεγονότα αυτά έχουν καταγράψει μια τακτική νίκη των Ισραηλινών αλλά όχι και στρατηγική καθώς δε μπόρεσαν μέχρι την εκεχειρία να απωθήσουν τους Αιγυπτίους από τις κτήσεις τους στο Σινά.
Στο στρατιωτικό σκέλος μπορούμε να εξάγουμε δύο συμπεράσματα. Το πρώτο είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση μεγάλων τεθωρακισμένων σχηματισμών από καλά εξοπλισμένες αντί-τανκ μονάδες πεζικού. Οι πρώτες νίκες των Αιγυπτίων προήλθαν από τέτοιους είδους μονάδες και προκάλεσαν τον πανικό στα Ισραηλινά πληρώματα των αρμάτων μάχης καθώς ήταν ουσιαστικά αόρατες, θαμμένες μέσα στην άμμο και είχαν τη δυνατότητα να χτυπήσουν πρώτες τα Εβραϊκά τεθωρακισμένα. Το δεύτερο συμπέρασμα είναι η σχετική ουδετεροποίηση της αεροπορικής υπεροχής μέσω της χρησιμοποίησης αντιαεροπορικού πυροβολικού (SAM). Οι Σοβιετικοί πύραυλοι αποτέλεσαν έναν ανεπίλυτο γρίφο για τους Ισραηλίτες πιλότους και μόνο η καταστροφή τους από τη μεραρχία του Αριέλ Σαρόν έδωσε τη δυνατότητα καίριου πλήγματος στη φημισμένη αεροπορία του Ισραήλ.
Σε τακτικό επίπεδο πρέπει να σημειώσουμε τον πλήρη αποσυντονισμό των Αραβικών στρατιών καθώς η Συρία και η Αίγυπτο απέτυχαν να επιτεθούν ταυτόχρονα εναντίον του ορκισμένου εχθρού τους παρά τους χρόνιους σχεδιασμούς τους. Το δόγμα αποφυγής διμέτωπου πολέμου εκ μέρους του Ισραήλ επετεύχθη χάρη στην έλλειψη κεντρικής διοίκησης των Αράβων και στην ανικανότητα των δύο επιτελείων να λειτουργήσουν ως ένα. Έτσι το Ισραήλ πρώτα ουδετεροποίησε τη Συρία και μετά ασχολήθηκε με τους προελαύνοντες Αιγυπτίους.
Στο διπλωματικό πεδίο μεγάλος νικητής ήταν οι ΗΠΑ! Ο Σαντάτ (αλλά και ο διάδοχος του Χόσνι Μουμπάρακ) είδαν ξεκάθαρα την υπεροχή του υπερατλαντικού συμμάχου του Ισραήλ σε θέματα επιμελητείας αλλά και λογιστικής υποστήριξης του Εβραϊκού κράτους, σε αντίθεση με την αδυναμία (ή απροθυμία) των Σοβιετικών να παρέχουν ανάλογη υποστήριξη στους δικούς τους συμμάχους. Το νότιο μέτωπο σταθεροποιήθηκε καθώς η Αίγυπτος λίγα χρόνια αργότερα αναγνώρισε το Ισραήλ ως ανεξάρτητο κράτος. Τα οφέλη της χώρας του Νείλου ήταν ποικίλα με μεγαλύτερο την άρση της απομόνωσης της από τον δυτικό κόσμο που ξεκίνησε με την εθνικοποίηση της Διώρυγας του Σουέζ από τον πρώην πρόεδρο Νάσερ το 1956. Το Ισραήλ είδε πως νίκησε την Αίγυπτο όχι βάσει των σχεδιασμών του αλλά λόγω λάθος χειρισμών εκ μέρους των Αράβων διοικητών αλλά και της αναποφασιστικότητας της κεντρικής διοίκησης να συνεχίσει τη προέλαση την ώρα που η ύπαρξη χώρας δοκιμαζόταν στα υψίπεδα του Γκολάν απέναντι στη Συρία. Η ειρήνευση στη περιοχή έφερε ξένες επενδύσεις στην Αίγυπτο και επέτρεψε μέχρι πρόσφατα την παραμονή στην εξουσία του Μουμπάρακ, θιασώτη της Αμερικανική πολιτικής κατευνασμού του Ισλαμικού φονταμενταλισμού στη Μέση Ανατολή.
Υ.Γ. ο τίτλος του άρθρου αφορά τους Αιγυπτίους. Αν αφορούσε τους Ισραηλινούς θα προτιμούσα το "ΠΥΡΡΕΙΟΣ ΝΙΚΗ"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου